Δεντρολίβανο

Το δεντρολίβανο (rosmarinus officinalis) είναι αρωματικό, θαμνώδες φυτό και αποτελεί τυπικό είδος της μεσογειακής χλωρίδας και το συναντάμε σε πετρώδη μέρη σε όλη την Ελλάδα. Η περίοδος ανθοφορίας του είναι παρατεταμένη και σταδιακή από τον Απρίλιο έως τον Αύγουστο, αλλά ανθοφορεί όλο το χρόνο. Τα φύλλα του φυτού διατίθενται στο εμπόριο ως νωπή ή ξηρή δρόγη ή πωλείται το αιθέριο έλαιο του φυτού. Το τελευταίο, παράγεται με απόσταξη με υδρατμούς των φύλλων και ανθέων του βοτάνου, που συλλέγονται την χρονική περίοδο από την άνοιξη έως αργά το φθινόπωρο. Το δενδρολίβανο χρησιμοποιείται στη μαγειρική ως άρτυμα, καθώς και για την παραγωγή αφεψημάτων. Το έλαιό του, το οποίο είναι πλούσιο σε φαινολικά συστατικά, όπως τα φαινολικά οξέα και τα φλαβονοειδή, χρησιμοποιείται στη βιομηχανία τροφίμων και καλλυντικών, καθώς και στην αρωματοθεραπεία. 

Ιδιότητες

Πνευματικό τονωτικό: Το δεντρολίβανο, τόσο ως έγχυμα όσο και το αιθέριο έλαιο του, είναι ιδιαίτερα τονωτικό για την πνευματική λειτουργία και το νευρικό σύστημα. Ανακαλύφθηκε ότι μπορεί να ενεργοποιήσει το συμπαθητικό νευρικό σύστημα, βελτιώνοντας την ποιότητα μνήμης, την ικανότητα συγκέντρωσης αλλά και τη διάθεση των ατόμων. Το δεντρολίβανο είναι ιδανικό για την αντιμετώπιση προβλημάτων που σχετίζονται άμεσα με την κατάθλιψη και την άνοια. 

Βάρος: έρευνες επιβεβαιώνουν το ρόλο του δενδρολίβανου στο μεταβολισμό των υδατανθράκων και των λιπιδίων και επισημαίνουν ότι το δενδρολίβανο μπορεί να χρησιμεύσει ως πιθανός υπογλυκαιμικός και υπολιπιδαιμικός παράγοντας. Μπορεί να μειώσει τη γλυκόζη αίματος και τα επίπεδα χοληστερόλης και να βοηθήσει στον έλεγχο του βάρους.

Στομάχι: προτείνεται για κράμπες στο στομάχι και για το φούσκωμα, ανοίγει την όρεξη και προκαλεί έκκριση στομαχικών υγρών. 

Μικρόβια: έχει βακτηριοκτόνο δράση, αφού βρέθηκε ότι αναστέλλει έξι μικροοργανισμούς που αλλοιώνουν συνήθως το κρέας και αντιμυκητησιακή δράση, εφόσον φάνηκε από έρευνες ότι αναστέλλει μερικώς την ανάπτυξη, καθώς και την παραγωγή τοξινών από διάφορους μύκητες. Έρευνες διαπίστωσαν ότι χρειάζεται ελάχιστη συγκέντρωση του αιθέριου ελαίου δενδρολίβανου για την ανάσχεση της ανάπτυξης διαφόρων παθογόνων οργανισμών όπως ο E. Coli. 

Αντιοξειδωτικό: διαθέτει αντιοξειδωτική δράση. Ως γνωστόν, οι ελεύθερες ρίζες έχουν σχετιστεί με διάφορα βιολογικά φαινόμενα, όπως φλεγμονή, γήρας, καρκινογένεση. Οι αντιοξειδωτικές ιδιότητες των εκχυλισμάτων του δενδρολίβανου βασίζονται στα φαινολικά συστατικά του. Πολλά από τα συστατικά του φυτού έχουν δείξει τις αντικαρκινικές του ιδιότητες.

Τριχόπτωση: έρευνες έδειξαν ότι το δεντρολίβανο τονώνει τα μαλλιά και καταπολεμά την τριχόπτωση.

Χρήση

Προτείνεται ως αφέψημα για την καταπολέμηση της διάρροιας και της τριχόπτωσης, ενώ ενδείκνυται μεταξύ άλλων για ατονία, πονοκέφαλο, κρυολόγημα, υπερκόπωση, εξάντληση και κατάθλιψη.

Λόγω των ιδιοτήτων που αναφέρθηκαν ότι διαθέτει, χρειάζεται να το εντάξετε στην καθημερινή σας διατροφή καθώς ταιριάζει άψογα με λεμονάτα κρεατικά και πατάτες φούρνου. Επίσης, αρωματίζει υπέροχα το ψωμί, το μοσχάρι, το αρνί, το κυνήγι, το ψάρι, τα θαλασσινά, τις ομελέτες, τις σούπες, τις σάλτσες και τα λαχανικά.

Ασφάλεια Το δεντρολίβανο βότανο μπορεί να προκαλέσει έως και έκτρωση σε μια έγκυο γυναίκα όταν καταναλωθεί σε μεγάλες ποσότητες. Επιπλέον, σε ορισμένες σπάνιες περιπτώσεις, το έλαιο του δεντρολίβανου μπορεί να προκαλέσει δερματικές αλλεργίες. Γενικότερα οι μεγάλες δόσεις δεντρολίβανου είναι τοξικές και μπορούν να προκαλέσουν δυσλειτουργία των νεφρών, και να επιδεινώσουν υπάρχουσες νευρολογικές παθήσεις όπως η επιληψία, νευρώσεις, κ.λπ.

Ο παρακάτω πίνακας δείχνει την θρεπτική αξία των 100 γραμμαρίων φρέσκου δεντρολίβανου, όπως και την αναλογία των Ημερήσιων Αναγκών (ΗΑ) του μέσου ανθρώπινου οργανισμού.

Βασικά	Θρεπτική Αξία	Ποσοστό ΗΑ
Ενέργεια	131 Kcal	6,5%
Υδατάνθρακες	20.70 g	16%
Πρωτεΐνη	3,31 g	6%
Σύνολο Fat	5,86 g	20%
Χοληστερίνη	0 mg	0%
Φυτικές ίνες	14.10 g	37%
Βιταμίνες
Φυλλικό οξύ	109 μg	27%
Νικοτινικό οξύ	0,912 mg	6%
Παντοθενικό οξύ	0.804 mg	16%
Πυριδοξίνη	0.336 mg	26%
Ριβοφλαβίνη	0,152 mg	12%
Θειαμίνη	0.036 mg	3%
Βιταμίνη Α	2924 IU	97%
Βιταμίνη C	21.8 mg	36%
Ηλεκτρολύτες
Νάτριο	26 mg	2%
Κάλιο	668 mg	14%
Μέταλλα
Ασβέστιο	317 mg	32%
Χαλκός	0.301 mg	33%
Σίδερο	6.65 mg	83%
Μαγνήσιο	91 mg	23%
Μαγγάνιο	0.960 mg	42%
Ψευδάργυρος	0.93 mg	8,5%

Posted in: Βότανα